Ανισότητες, συγκεντρώσεις και νέα οικονομική γεωγραφία
Λεπτομέρειες βιβλίου
Στο βιβλίο αυτό διερευνάται ο προσδιορισμός της επιχειρηματικής εγκατάστασης και η κατανομή της οικονομικής δραστηριότητας στο χώρο με την προσέγγιση της νέας οικονομικής γεωγραφίας (ΝΟΓ). Η τελευταία περιλαμβάνει ένα θεωρητικό πλαίσιο γενικής ισορροπίας, στο οποίο η αλληλεπίδραση των εσωτερικών και εξωτερικών οικονομιών κλίμακας, του μεταφορικού κόστους και του μεγέθους της αγοράς, σε συνθήκες αυξανόμενης οικονομικής ολοκλήρωσης και υπό ορισμένες προϋποθέσεις, οδηγεί μέσα από σωρευτικές διαδικασίες σε συγκέντρωση της βιομηχανικής παραγωγής σε μια περιοχή/χώρα. Η εμβάθυνση της διαδικασίας της ολοκλήρωσης όμως είναι δυνατό να επιφέρει μια νέα διασπορά της παραγωγής, ανατρέποντας το διαμορφωμένο πρότυπο κέντρου-περιφέρειας. Δεδομένου ότι οι εξωτερικές αύξουσες αποδόσεις οδηγούν σε "συσπειρώσεις" ομοειδών βιομηχανικών κλάδων σε μικρότερη γεωγραφική κλίμακα, στο ίδιο θεωρητικό πλαίσιο εξηγείται και η εξειδίκευση των περιοχών/χωρών στα μεταγενέστερα στάδια οικονομικής ολοκλήρωσης. Για την εισαγωγή του αναγνώστη στο θέμα, στο πρώτο μέρος του βιβλίου εξετάζονται τα διάφορα επίπεδα συγκεντρώσεων της οικονομικής δραστηριότητας στις σύγχρονες οικονομίες (εθνικό, αστικό-τοπικό και παγκόσμιο) και οι συνεπαγόμενες "ανισορροπίες", που παρουσιάζονται με απλά στατιστικά δεδομένα. Η ανάλυση περιέχει αναφορές στο διακλαδικό και ενδοκλαδικό εμπόριο, τις διεθνείς ροές επενδύσεων, και το ρόλο των πολυεθνικών επιχειρήσεων και των "περιφερειακών εμπορικών ενώσεων" στη διαδικασία παγκοσμιοποίησης. Στο δεύτερο μέρος του βιβλίου, αναλύονται συνοπτικά οι παλαιότερες και νεότερες θεωρίες που αποτέλεσαν το υπόβαθρο της ΝΟΓ - οι θεωρίες του "χώρου και της εγκατάστασης" και οι νέες θεωρίες μεγέθυνσης και εμπορίου. Η εργασία καταλήγει με μια προσπάθεια αποτίμησης της συμβολής της ΝΟΓ στην οικονομική θεωρία και πολιτική, μέσα από την παρουσίαση απόψεων και θέσεων καθώς και σχετικών ερευνητικών εργασιών. Το βιβλίο απευθύνεται σε προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές των οικονομικών, αλλά και σε επαγγελματίες, στελέχη του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, που επιθυμούν να κατανοήσουν τα παραπάνω θέματα.
Στο βιβλίο αυτό διερευνάται ο προσδιορισμός της επιχειρηματικής εγκατάστασης και η κατανομή της οικονομικής δραστηριότητας στο χώρο με την προσέγγιση της νέας οικονομικής γεωγραφίας (ΝΟΓ). Η τελευταία περιλαμβάνει ένα θεωρητικό πλαίσιο γενικής ισορροπίας, στο οποίο η αλληλεπίδραση των εσωτερικών και εξωτερικών οικονομιών κλίμακας, του μεταφορικού κόστους και του μεγέθους της αγοράς, σε συνθήκες αυξανόμενης οικονομικής ολοκλήρωσης και υπό ορισμένες προϋποθέσεις, οδηγεί μέσα από σωρευτικές διαδικασίες σε συγκέντρωση της βιομηχανικής παραγωγής σε μια περιοχή/χώρα. Η εμβάθυνση της διαδικασίας της ολοκλήρωσης όμως είναι δυνατό να επιφέρει μια νέα διασπορά της παραγωγής, ανατρέποντας το διαμορφωμένο πρότυπο κέντρου-περιφέρειας. Δεδομένου ότι οι εξωτερικές αύξουσες αποδόσεις οδηγούν σε "συσπειρώσεις" ομοειδών βιομηχανικών κλάδων σε μικρότερη γεωγραφική κλίμακα, στο ίδιο θεωρητικό πλαίσιο εξηγείται και η εξειδίκευση των περιοχών/χωρών στα μεταγενέστερα στάδια οικονομικής ολοκλήρωσης. Για την εισαγωγή του αναγνώστη στο θέμα, στο πρώτο μέρος του βιβλίου εξετάζονται τα διάφορα επίπεδα συγκεντρώσεων της οικονομικής δραστηριότητας στις σύγχρονες οικονομίες (εθνικό, αστικό-τοπικό και παγκόσμιο) και οι συνεπαγόμενες "ανισορροπίες", που παρουσιάζονται με απλά στατιστικά δεδομένα. Η ανάλυση περιέχει αναφορές στο διακλαδικό και ενδοκλαδικό εμπόριο, τις διεθνείς ροές επενδύσεων, και το ρόλο των πολυεθνικών επιχειρήσεων και των "περιφερειακών εμπορικών ενώσεων" στη διαδικασία παγκοσμιοποίησης. Στο δεύτερο μέρος του βιβλίου, αναλύονται συνοπτικά οι παλαιότερες και νεότερες θεωρίες που αποτέλεσαν το υπόβαθρο της ΝΟΓ - οι θεωρίες του "χώρου και της εγκατάστασης" και οι νέες θεωρίες μεγέθυνσης και εμπορίου. Η εργασία καταλήγει με μια προσπάθεια αποτίμησης της συμβολής της ΝΟΓ στην οικονομική θεωρία και πολιτική, μέσα από την παρουσίαση απόψεων και θέσεων καθώς και σχετικών ερευνητικών εργασιών. Το βιβλίο απευθύνεται σε προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές των οικονομικών, αλλά και σε επαγγελματίες, στελέχη του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, που επιθυμούν να κατανοήσουν τα παραπάνω θέματα.