Πρόσωπα-Συνεντεύξεις: Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος και το βιβλίο του "Ολομόναχος", από τις εκδόσεις Μεταίχμιο - Nakasbookhouse.gr Skip to main content
27-11-2018

Πρόσωπα-Συνεντεύξεις: Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος και το βιβλίο του "Ολομόναχος", από τις εκδόσεις Μεταίχμιο

O Νίκος Παναγιωτόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1963. Έχει γράψει σενάρια για τηλεοπτικές σειρές (Οι γυναίκες της ζωής της, Άμυνα ζώνης κ.ά.) και έχει γράψει ή έχει συνεργαστεί στη συγγραφή σενα-
ρίων για περισσότερες από δέκα ταινίες μεγάλου μήκους (Απόντες, Βασιλιάς, Ώρες κοινής ησυχίας κ.ά.) – ταινίες που έχουν διακριθεί σε κινηματογραφικά φεστιβάλ τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό.
Έχει εκδώσει τις συλλογές διηγημάτων Η ενοχή των υλικών (1997, Βραβείο Μ. Ράλλη) και Γραφικός χαρακτήρας (2016) και τα μυθιστορήματα Το ημερολόγιο ενός εξωγήινου (1998), Το γονίδιο της αμφιβολίας (1999), Αγιογραφία (2003) και Τα παιδιά του Κάιν (2011, Βραβείο Ιδρύματος Π. Χάρη της Ακαδημίας Αθηνών).
Τόσο τα μυθιστορήματα όσο και διηγήματά του έχουν μεταφραστεί σε αρκετές ξένες γλώσσες.
Ο Ολομόναχος είναι το έβδομο βιβλίο του και εκδόθηκε αρχικά στη Γαλλία, στη σειρά Ce que la vie signifie pour moi των Éditions du Sonneur.

Διαβάζουμε πως ο «Ολομόναχος» γράφτηκε έπειτα από πρόσκληση του γαλλικού εκδοτικού οίκου Editions du Sonneur, για να ενταχθεί σε συγκεκριμένη σειρά. Ζόρικο το βιβλίο σας, μεγάλη η έκθεση. Μεγαλώνοντας γινόμαστε πιο ουσιαστικά τολμηροί; Πιο ώριμοι να δεχτούμε κριτική;
Ίσα ίσα, μεγαλώνοντας τολμάμε ολοένα και λιγότερο. Νομίζω πως μεγαλώνοντας γινόμαστε πιο έτοιμοι να κοιταχτούμε στον καθρέφτη. Αν είναι ωριμότητα να χρεώνεις πρώτα στον εαυτό σου και μετά στους άλλους ή να δείχνεις κατανόηση στους άλλους προτού βρεις δικαιολογίες για λόγου σου, τότε ναι, είμαστε πιο ώριμοι. Το ζήτημα δεν είναι να δεχτεί κανείς την κριτική των άλλων. Το ζήτημα κατά τη γνώμη μου είναι να μπορέσει κανείς να κάνει την αυτοκριτική του.

Τους φίλους τους διαλέγουμε, τους συγγενείς όχι. Ο καθένας έχει τη δική του αλήθεια και το δικό του δίκιο. Τι είναι αυτό που ψάξατε να βρείτε ή ανακαλύψατε μέσα από την αφήγηση της ζωής του πατέρα σας;
Δεν πρόκειται τόσο για ανακάλυψη, όσο για συνειδητοποίηση. Όσα διαπραγματεύομαι στο βιβλίο μου βρίσκονταν πάντα εκεί, μπροστά στα μάτια μου – μόνο που δεν διέθετα τη γενναιότητα να τα αναγνωρίσω. Χρειάστηκε η αποκάλυψη του εκκωφαντικού μυστικού που οι γονείς μου κουβάλησαν αγόγγυστα επί μισόν αιώνα και βάλε για να συνειδητοποιήσω πως μοιραζόμουν πολύ περισσότερα με τον πατέρα μου απ’ όσα ήμουν έτοιμος να αναγνωρίσω.

Ο εγωισμός πανταχού παρών και τα πάντα πληρών στις σχέσεις μιας οικογένειας; Οι σχέσεις αυτές μοιραία ακολουθούν μια πεπατημένη οδό;
Αν με το «πεπατημένη οδό» εννοούμε πως το πεδίο της σύγκρουσης στη σχέση πατέρα-γιου είναι κοινός τόπος και αν εννοούμε πως η σύγκρουση αυτή πολύ συχνά γεννά αποστάσεις που δύσκολα γεφυρώνονται, τότε ναι. Οι εκδοχές της σύγκρουσης όμως είναι τόσες όσα και τα ζεύγη γιων και πατεράδων. Άλλες αφορμές, άλλες εντάσεις, άλλες προσεγγίσεις. Ας πούμε πως το φορτίο της συναισθηματικής έντασης είναι πάντοτε μεγάλο και πως συχνά η εκφόρτιση θυμίζει κεραυνό.

Ποιες είναι αυτές οι μικρές αναπηρίες, όπως γράφετε, που εμποδίζουν, καθυστερούν την κατανόηση, την αποδοχή και άρα την αυτογνωσία;
Θα προτιμούσα να απαντήσω χρησιμοποιώντας μια εικόνα: ο γιος στέκεται στις πηγές ενός ποταμού και ο πατέρας κοντεύει στις εκβολές του. Πώς είναι δυνατόν να συμπέσουν στην περιγραφή τους για τη διαδρομή του νερού;

Για να συνυπάρξουμε ομαλά οφείλουμε να είμαστε ειλικρινείς; Η ειλικρίνεια μικραίνει τις αποστάσεις ή και όχι;
Ασφαλώς ναι. Μονάχα που είναι απελπιστικά δύσκολο να είναι κανείς ειλικρινής. Κι αν είναι δύσκολο να είναι ειλικρινής με τους άλλους, είναι δέκα φορές πιο δύσκολο να είναι ειλικρινής με τον εαυτό του.

Πώς αισθάνεστε έπειτα από αυτόν τον προσωπικό επαναπροσδιορισμό αλλά και της πατρικής σας οικογένειας, τόσα χρόνια μετά την απώλεια του πατέρα;
Αισθάνομαι –πιστέψτε με– λυτρωμένος. Αισθάνομαι πως κατόρθωσα να ξεμπλέξω το άλυτο κουβάρι της σχέσης μου με τον πατέρα μου, έστω και αργά, έστω και εκ των υστέρων. Και την ίδια στιγμή αισθάνομαι τρομοκρατημένος, καθώς βρίσκομαι αντιμέτωπος με το κουβάρι της σχέσης μου με τον γιο μου, γνωρίζοντας πόσο δύσκολο θα είναι να λυθεί – αν λυθεί, κάποτε.

Ετοιμάζετε κάτι νέο να γράψετε; Αν ναι, θα θέλατε να  μας αποκαλύψετε ποιο είναι το κεντρικό του θέμα;
Ετοιμάζω μια συλλογή διηγημάτων στα οποία κεντρικός άξονας είναι οι ακρότητες στις ερωτικές συμπεριφορές. Ο τίτλος της θα είναι Ανήσυχα άκρα, αλλά η έκδοση δεν προβλέπεται πολύ σύντομα. Ταυτοχρόνως, δουλεύω πάνω σε δύο κινηματογραφικά σενάρια, στα οποία –κατά σύμπτωση– η σχέση πατέρα-γιου βρίσκεται στο επίκεντρο της αφήγησης.

Ο «Ολομόναχος» θα… καβαλήσει τη μοτοσικλέτα του για μια σειρά βιβλιοπαρουσιάσεων; Πού μπορούν να σας συναντήσουν οι αναγνώστες σας;
Τη στιγμή που μιλάμε εκκρεμούν παρουσιάσεις του βιβλίου στο «Επί λέξει» στο κέντρο της Αθήνας, οργανωμένη από τον Σύλλογο Αποφοίτων Βαρβακείου (3/12), στο «Λεξικοπωλείο» στο Παγκράτι (24/1) και στο «Booktalks» στο Φάληρο (σε ημερομηνία που θα ανακοινωθεί σύντομα).