Κλασικοί Συγγραφείς: Mark Twain - Nakasbookhouse.gr Skip to main content
10-11-2017

Κλασικοί Συγγραφείς: Mark Twain

Μαρκ Τουαίην, "Δυο οργιές βάθος"*  στην ανάγνωση

1835: Στις 30 Νοεμβρίου γεννιέται ο Σάμιουελ Λάνγκχορν Κλέμενς, ο μετέπειτα  Μαρκ Τουαίην, στη Φλόριντα του Μιζούρι των ΗΠΑ.

1836: Η οικογένεια μετακομίζει στην πόλη Χάνιμπαλ δίπλα στο ποτάμι-θρύλος, τον Μισισίπι, για μία καλύτερη τύχη. Η ιδανική παιδική πατρίδα για τον ευφάνταστο πιτσιρικά.

1847: Ο πατέρας Τουαίην πεθαίνει κι αφήνει χρέη. Ο Τουαίην αφήνει το σχολείο για να δουλέψει.

1850: Δημοσιεύει κείμενά του στην εφημερίδα που εκδίδει ο μεγαλύτερος αδερφός του ενώ δραστηριοποιείται και ως τυπογράφος.

Ενήλικας, πια, ο Τουαίην εργάζεται οδηγός ποταμόπλοιου στον αγαπημένο του Μισισίπι, εργασία που τον βοήθησε να εμπλουτίσει τις εμπειρίες του και να γνωρίσει κάθε καρυδιάς καρύδι.

Αργότερα, δουλεύοντας αμισθί ως ιδιαίτερος γραμματέας του αδερφού του, στελέχους της κυβέρνησης της Νεβάδα, αποφεύγει τον Εμφύλιο Πόλεμο ενώ συλλέγει πολλές εμπειρίες οι οποίες θα εκδοθούν το 1872, στο βιβλίο Roughing it, από τα καλύτερα σε πωλήσεις στην Αμερική. Για να επιβιώσει, στο μεταξύ, τολμά να δουλέψει και ως ανθρακωρύχος.

Αναλαμβάνει την έκδοση της εφημερίδας Τεριτόριαλ Έντερπράιζ (Territorial Enterprise) της Βιρτζίνια.

1863: Δημοσιεύει κείμενό του πρώτη φορά με το ψευδώνυμο Μαρκ Τουαίην και το 1864 μετακομίζει στο Σαν Φρανσίσκο όπου συνεργάζεται με τοπικές εφημερίδες.

1865: Ένα χιουμοριστικό διήγημά του διακρίνεται και δημοσιεύεται στην εφημερίδα Σάτερντέι Πρες (Saturday Press). Είναι το διάσημο  The Celebrated Jumping Frog of Calaveras County.

1866: Ταξιδεύει στη Χαβάη για λογαριασμό της εφημερίδας Σακραμέντο Γιούνιον (Sacramento Union) και γράφει ταξιδιωτικά άρθρα. Τα κείμενά του βρίσκουν μεγάλη ανταπόκριση.  Ο εκδότης της εφημερίδας Άλτα Καλιφόρνια (Alta California) τον παρακινεί για μία σειρά διαλέξεων που είχαν μεγάλη επιτυχία.

1867: Συνεχίζει τη συνεργασία του με τον εκδότη της Άλτα Καλιφόρνια. Εκείνος χρηματοδοτεί τα ταξίδια του και ο Τουαίην εκδίδει τα ταξιδιωτικά κείμενα στην εφημερίδα.

1869: Εκδίδει το βιβλίο Innocents Abroad, το δικό μας Καν-καν, γάτες και πόλεις από στάχτη, που γνωρίζει μεγάλη επιτυχία.

1870: Ο Μαρκ Τουαίην παντρεύεται την Ολίβια Λάνγκντον και μετακομίζουν βόρεια, στο Μπάφαλο της Νέας Υόρκης. Τον ίδιο χρόνο γεννιέται ο μοναχογιός τους. Στο Μπάφαλο, ο Τουαίην αναλαμβάνει την τοπική εφημερίδα Μπάφαλο Εξπρές (Buffalo Express). Ενεργός ομιλητής, έδωσε διαλέξεις στην Αμερική και την Αγγλία, που η φήμη του είχε φτάσει ως εκεί.

1871: Η οικογένεια μετακομίζει στο Χάρτφορντ. Ο μοναχογιός του πεθαίνει σχεδόν έναν χρόνο μετά τη γέννησή του από σοβαρή ασθένεια. Το 1872, 1874 και 1880, θα γεννηθούν οι τρεις του πολυαγαπημένες κόρες.

1876: Εκδίδεται το βιβλίο Οι περιπέτειες του Τομ Σόγιερ. Δεκάδες οι επανεκδόσεις του σε όλο τον κόσμο. Πολλά τα κινούμενα σχέδια και οι κινηματογραφικές αποδόσεις του βιβλίου.

1881: Εκδίδεται το βιβλίο Πρίγκηψ και φτωχός. Υπάρχει σχετική σπάνια ταινία εποχής.

1885: The Charles L. Webster Company ονομάζεται ο εκδοτικός οίκος του συγγραφέα και Οι περιπέτειες του Χάλκμπερι Φιν εκδίδονται από αυτόν.

1889: Φλερτάρει με την Ευρώπη και την επιστημονική φαντασία όταν εκδίδει το βιβλίο Ένας Γιάνκης του Κονέκτικατ στο ανάκτορο του βασιλιά Αρθούρου.

1891: Στα όρια της χρεοκοπίας λόγω κακών επενδύσεων. Αυτό αναγκάζει την εκδοτική του εταιρεία να παύσει τη λειτουργία της και την οικογένεια Τουαίην να μεταναστεύσει στην Ευρώπη.  Ξεκινά και πάλι τα ταξίδια και τις διαλέξεις. Η τύχη τον φέρνει να γνωριστεί με τον βιομήχανο Χένρι Χάτλστον Ρότζερς που τον βοηθά στην οικονομική του ανάκαμψη.

1896: Πεθαίνει η κόρη του Ολίβια Σούζαν, σε ηλικία 24 ετών, από μηνιγγίτιδα. Είναι η μικρή ταλαντούχα συγγραφέας που σε ηλικία 13 ετών είχε ξεκινήσει τη βιογραφία του πατέρα της. Αργότερα, ο συγγραφέας θα ενσωματώσει μεγάλο μέρος των κειμένων της στη δική του αυτοβιογραφία.

1900: Η οικογένεια Τουαίην επιστρέφει στη Νέα Υόρκη. Οι πολιτικές απόψεις του συγγραφέα, κατά τη διάρκεια του Ισπανοαμερικανικού πολέμου, τον φέρνει σε αντιπαράθεση με τους φανατικούς πατριώτες και ορισμένα κείμενά του αγνοούνται από τους εκδότες από τον φόβο μην «κακοχαρακτηριστούν» κι αυτοί.

1903: Η σύζυγος αρρωσταίνει και μετακομίζουν και πάλι. Αυτήν τη φορά στη Φλωρεντία, την πόλη-ζωντανό μουσείο, της Ιταλίας. Ένα χρόνο μετά, η κα Τουαίην πεθαίνει και ο συγγραφέας επιστρέφει στη Νέα Υόρκη.

1909: Ακόμα ένας θάνατος τον συγκλονίζει. Πεθαίνει η κόρη του Τζιν σε ηλικία 29 ετών.

1910: Μανιώδης καπνιστής όλα του τα χρόνια, επιβαρύνει την υγεία του από τη βλαβερή αυτή συνήθεια. Ταξιδεύει στις Βερμούδες με την ελπίδα η υγεία του να ανακάμψει. Επιστρέφει στο Χάρτφορντ, όμως, σύντομα πέφτει σε κώμα. Ο Μαρκ Τουαίην πεθαίνει από στηθάγχη κατά τη διάρκεια της νύχτας. Η σωρός του μεταφέρεται στην Ελμίρα της Νέας Υόρκης, γενέτειρα της συζύγου του και θάβεται δίπλα της, στον οικογενειακό τάφο.

Για το έργο του

Είναι δύσκολη η κατάρτιση μίας βιβλιογραφίας για τον Τουαίην. Σε αυτό συμβάλλουν η χρήση πολλών ψευδώνυμων και η απουσία αρχείου των τοπικών εντύπων της εποχής. Από τα 43 βιβλία, τα οποία τα πιο δημοφιλή έχουν μεταφραστεί κι εκδοθεί στην ελληνική γλώσσα, αναφέρουμε τους τίτλους: Τομ Σόγιερ, Οι περιπέτειες του Χάκλμπερι Φιν, Πρίγκηψ και φτωχός. Όμως, δεν μένουμε σε αυτά. Διαβάζουμε και τα βιβλία Ο μυστηριώδης ξένος, Η τέχνη του ψεύδους, Αντιιμπεριαλισμός, Η Τέχνη της καλοπέρασης, Τί είναι ο άνθρωπος και άλλα κείμενα.

Ξεκίνησε την καριέρα του γράφοντας ανάλαφρα και με χιούμορ. Αργότερα εξελίχθηκε σε χρονικογράφο και λογοτέχνη ταξιδιωτικών οδοιπορικών. Συνδύασε το πλούσιο χιούμορ του με την εξαιρετική αφηγηματική του τέχνη και άσκησε κοινωνική κριτική. Τα έργα του λογοκρίθηκαν από θρησκευτικές οργανώσεις και άτομα σε θέσεις επιρροής, οι οποίοι δεν διέκριναν το «αμερικανικό πνεύμα» στα κείμενά του.

Ήταν συνεπαρμένος με την επιστήμη και την έρευνα. Ανέπτυξε στενή και διαρκή φιλία με τον Νίκολα Τέσλα και χανόταν για ώρες στο εργαστήριό του. Ο συγγραφέας είχε κατοχυρωμένες, με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας, τρεις εφευρέσεις που διευκόλυναν την καθημερινότητα. Έργο του επηρεασμένο από την αγάπη του για την επιστήμη είναι το Ένας Γιάνκης από το Κονέκτικατ στο ανάκτορο του Βασιλιά Αρθούρου.

Ο Τόμας Έντισον είχε επισκεφθεί τον Τουαίην, στην κατοικία του στο Ρέντινγκ, κι έκανε γυρίσματα που χρησιμοποιήθηκαν σε ταινία μικρού μήκους για τον Πρίγκιπα και τον φτωχό. Είναι, μάλλον, η μοναδική αποτύπωση του συγγραφέα καρέ - καρέ.

Αναζητήστε τον αστεροειδή με το όνομά του, τον 2362 Mark Twain.

O Mark Twain έλαβε τιμητικό διδακτορικό από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης μαζί με τους Ράντγιαρντ Κίπλινγκ, Ογκούστ Ροντέν και Καμίλ Σεν - Σαν.

* Θέλοντας οι μελετητές να εξηγήσουν το ψευδώνυμου του συγγραφέα, έχει επικρατήσει η άποψη ότι σημαίνει το ναυτικό παράγγελμα "Δύο οργιές βάθος", που ήταν το όριο ασφαλούς πλεύσης στα ποτάμια.

Βιογραφικό
Η Σοφία Πολίτου-Βερβέρη γεννήθηκε στην Αθήνα, μεγάλωσε στον Πειραιά, ζει στη Ραφήνα. Σπούδασε μουσική και άλλα. Εργάζεται στον χώρο του βιβλίου. Είναι παντρεμένη κι έχει δύο παιδιά. Κειμενογραφεί και με το ψευδώνυμο S.Equinoux.

Έργα: 2017: Φολίδες, manifesto. 2014: L’ acqua e la terra, Εκδόσεις Σαΐτα, Mirsini e il melograno benedetto, Εκδόσεις Σαΐτα, Myrsini and the Blessed Pomegranate Tree, Εκδόσεις Σαΐτα, Water and soil, Εκδόσεις Σαΐτα.  2013: Η Μυρσίνη και η ροδιά η ευλογημένη, Εκδόσεις Σαΐτα, Το νερό και το χώμα, Εκδόσεις Σαΐτα.  Συμμετοχή σε συλλογικά έργα: 2010, Της ζωής τα παραμύθια, Εμπειρία Εκδοτική.